وقتی صحبت از مقاوم‌سازی دیوارها در برابر زلزله و نیروهای جانبی می‌شود، دو روش اصلی بیشتر از همه به چشم می‌خورند: وال پست و میلگرد بستر. وال پست نوعی المان عمودی یا افقی است که برای مهار دیوارهای غیرسازه‌ای به کار می‌رود و مانع از تخریب یا واژگونی آن‌ها در هنگام زلزله یا فشارهای جانبی می‌شود. در مقابل، میلگرد بستر به‌صورت افقی بین رج‌های دیوار قرار می‌گیرد و با توزیع یکنواخت تنش، به یکپارچگی بیشتر دیوار کمک می‌کند. حالا این سؤال پیش می‌آید که کدام‌یک بهتر است؟ آیا می‌توان یکی را جایگزین دیگری کرد؟ این مقاله دقیقاً با هدف پاسخ به همین پرسش‌ها نوشته شده است تا تفاوت‌ها، مزایا و محدودیت‌های هر روش را با زبانی ساده بررسی کنیم.

وال پست چیست؟

وال پست به کلافی گفته می‌شود که در میان دیوارهای یک ساختمان قرار می‌گیرد تا دیوارها یکپارچه باشند. وال پست در مقابل مخاطراتی مانند زلزله، بادهای شدید و … باعث استحکام دیوار و ساختمان می‌شود. نام دیگر وال پست، نگهدارنده دیوار است. در گذشته از وال پست‌های قدیمی استفاده می‌شد اما امروزه از وال پست‌های جدید در سازه استفاده می‌شود که در مقایسه با گذشته کارایی بیشتری دارند و سرعت نصب آن‌ها بالاتر است. وال پست با استفاده از روش‌هایی مانند جوشکاری، پیچ و مهره و تیرها متصل می‌شود. در استاندارد‌های اروپایی استفاده از روش جوشکاری به دلیل انعطاف کم منسوخ شده، ولی در ایران استفاده این روش همچنان مورد تایید است!  برای آشنایی بیشتر با وال پست چیست؟ و کاربرد این محصول می‌توانید به لینک این مقاله مراجعه کنید.

چرا باید از وال پست در ساختمان استفاده کرد؟

استفاده از وال پست متاسفانه در ایران، از سابقه طولانی برخوردار نیست. به همین خاطر در اجرای وال پست دارای مشکلات متعددی هستیم. دیدگاهی که بین مهندسان ساختمانی حاکم است، حاکی از این است که استحکام ساختمان بر اساس سالم بودن سازه‌هایی نظیر ستون، سقف‌ها می‌باشد، حتی زمانی که زلزله رخ دهد و سازه‌های اصلی آسیبی نبینند. وارد شدن ضربه یا لطمه به سازه‌های غیراصلی مانند تیغه‌ها، تاسیسات و… ممکن است باعث بروز صدمه و آسیب‌های جانی و اقتصادی گردد. در واقع هدف از ساخت وال پست جلوگیری از آسیب‌ها و یا خسارت‌هایی است که ممکن است ساختمان در اثر وقوع زلزله با آن روبرو شود. 

اگر در ساخت دیوارهای یک ساختمان، اتصال و هماهنگی مناسبی بین دیوار و سازه‌های اصلی مانند ستون یا سقف‌ها نباشد، فشارهای وارده بر ساختمان می‌تواند باعث بروز مشکلات فراونی از جمله ریزش ساختمان، ریزش دیوار، وارد شدن آسیب‌های جدی به ساختمان و صدمات جانی و مالی فراوان شود. به خاطر همین موضوع مهندسان به این نتیجه رسیده‌اند که باید از این تخریب و ریسک صدمات جلوگیری کرد. بنابراین به استفاده از وال پست جهت مقاومت سازی دیوارها و سازه‌های ساختمان روی آورده‌اند. در نتیجه، مهم‌ترین دلیل استفاده از وال پست در ساختمان، ایجاد مقاومت و به دست آوردن کنترل نسبی نسبت به مخاطرات بیرونی است. 

انواع وال پست

وال پست دارای انواع مختلفی است که در مجموع به سه دسته کلی تقسیم می‌شود. انواع وال پست عبارتند از:

• وال پست افقی
• وال پست عمودی
• وال پست ترکیبی

که در ادامه انواع وال پست یا نگهدارنده‌های دیوار را برای شما شرح داده‌ایم.

• وال پست افقی 

وال پست افقی در دیوارهایی با ارتفاع بیشتر از ۳.۵ متر الزامی است. اجرای وال پست بصورت افقی باعث استحکام دیوار خواهد شد و احتمال خرابی یا صدمه ساختمان را در مقابل زلزله و حوادثی از این قبیل کاهش خواهد داد.

• وال پست عمودی

زمانی از وال پست عمودی استفاده می‌کنیم که قصد ضخامت کل دیوار پوشش داده شود.

• وال پست ترکیبی

در بعضی از مواقع ممکن است چند وال پست کنار هم قرار بگیرند که این وال پست‌ها می‌تواند افقی و عمودی باشد. به این نوع وال پست‌ها، وال پست ترکیبی می‌گوییم.